Η νόσος έμπολα ή αιμορραγικός πυρετός Embola είναι μια ανθρώπινη νόσος που προκαλείται από τον ιό έμπολα. Είναι μια σπάνια, σοβαρή, συχνά θανατηφόρα ιογενής λοίμωξη. Ο ιός Embola μαζί με τον ιό Marburg είναι νηματοιοί. Πρόκειται για ιούς με ένα παράξενο νηματοειδές σχήμα που προκαλούν αιμορραγικό σύνδρομο με μεγάλη θνησιμότητα. Ο ιός εμφανίστηκε το 1976 στην Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (πρώην Ζαιρ) κοντά στον ποταμό Embola μέχρι σήμερα έχουν απομονωθεί 5 είδη του ιού, τα 4 από τα οποία προκαλούν λοίμωξη στον άνθρωπο ενώ το 5* προκαλεί λοίμωξη στους χιμπατζήδες. Δεξαμενή του ιού στην φύση θεωρείται η καρποφάγος νυχτερίδα.
Ο ιός Embola μεταδίδεται από άτομο σε άτομο με άμεση επαφή (μέσω αμυχών στο δέρμα ή των βλεννογόνων) με αίμα,βλεννώδεις εκκρίσεις, όργανα, ιστούς ή άλλα σωματικά υγρά (π.Χ -σάλιο -ούρα -κόπρανα -σπέρμα) μολυσμένων ατόμων καθώς και με την άμεση επαφή με αντικείμενα (όπως ρούχα,σεντόνια,χρησιμοποιημένα βελόνες που έχουν μολυνθεί από σωματικά υγρά ανθρώπων. Στον τρόπο μετάδοσης περιλαμβάνεται και η χωρίς προφύλαξη σεξουαλική επαφή με ασθενείς, έως και επτά εβδομάδες(περίπου 2 μήνες) μετά την ανάρρωση τους
Στο περιβάλλον του νοσοκομείου η μετάδοση είναι συχνή, με την έκθεση των επαγγελματιών υγείας και άλλων ατόμων που εξετάζουν ασθενείς χωρίς να λαμβάνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Οι ασθενείς θεωρούνται μολυσματικοί από την στιγμή που παρουσιάζουν συμπτώματα
Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί με την επαφή με νεκρά η ζωντανά μολυσμένα ζώα (πιθήκους,γορίλες,χιμπατζήδες)
Η πρώτη ανθρώπινη μόλυνση πιστεύετε ότι οφείλεται σε δείγμα από μολυσμένο ζώο(πίθηκο, νυχτερίδα),οι ακόλουθες περιπτώσεις οφείλονται σε επαφή με το αίμα ή με σωματικά υγρά από ένα μολυσμένο άνθρωπο ή στην επαναχρησιμοποίηση μολυσμένων βελονών και συριγγών. Η εξάπλωση του Embola μεταξύ των ανθρώπων μέσω αιωρουμένων σταγονιδίων δεν έχει αναφερθεί ποτέ,συνίσταται όμως η χρήση μάσκας σε περίπτωση που ο ασθενής εμφανίζει αναπνευστικά συμπτώματα, συνίσταται επίσης η χρήση καταλυμάτων για τα πόδια και τα υποδήματα σε περίπτωση που υπάρχουν μεγάλες ποσότητες αίματος,εμεσμάτων ή διαρροϊκών κενώσεων.
Ο ιός Embola δεν μεταδίδεται μέσω του αέρα, όπως η γρίπη ή η φυματίωση.
Τα πρώτα συμπτώματα, η περίοδος επώασης διαρκεί 2με 3 έως21 μέρες και ακολουθείται από απότομη εμφάνιση υψηλού πυρετού, μυαλγίες,διάρροιες,
κεφαλαλγίες, κόπωση και κοιλιακό άλγος, μπορεί επίσης να υπάρχει εξάνθημα πονόλαιμος επιπεφυκίτιδα. Μπορεί να μας παραπλανήσουν τα συμπτώματα με αυτά της ελονοσίας ή της μηνιγγίτιδας. Εντός 7 ημερών μπορεί να παρουσιαστεί Σοκ (καταπληξία) κυρίως εξαιτίας της αιμορραγίας. Ο ασθενής καθίσταται μολυσμένος μόλις εκδηλωθεί ο πυρετός.
Δεν υπάρχουν αποτελεσματικά εμβόλια ή φάρμακα εναντίον του ιού Embola του αιμορραγικού πυρετού και η θεραπεία περιορίζεται σε υποστήριξη της αρτηριακής πίεσης,της οξυγόνωσης και στο ισοζύγιο υγρών και ηλεκτρολυτών.
Ο κίνδυνος μόλυνσης από τον ιό Embola είναι εξαιρετικά χαμηλός ακόμα κι αν ζείτε ή έχετε ταξιδέψει σε περιοχές που έχουν πληγεί, εκτός εάν έχετε εκτεθεί στο αίμα ή σε άλλα σωματικά υγρά ενός νεκρού ή ζωντανού ατόμου ή ζώου που έχει μολυνθεί. Στην επαφή με σωματικά υγρά περιλαμβάνεται και η χωρίς προφύλαξη σεξουαλική επαφή ασθενή έως και 7 εβδομάδες μετά την ανάρρωση την οποία έχουμε ήδη πει.
Δεν κινδυνεύουμε να μολυνθούμε από τον ιό Embola ανταλλάσσοντας χρήματα , άλλα αγαθά ή κολυμπώντας στην πισίνα.
-Ο ιός Embola δεν μεταδίδεται με τα κουνούπια
-Ο ιός Embola σκοτώνεται εύκολα με σαπούνι -χλωρίνη ,στο φως του ήλιου ή το στέγνωμα. Αν τα ρούχα σας μολυνθούν με υγρά μπορείτε να εξουδετερώσετε τον ιό Embola πλένοντας τα στο πλυντήριο.
-Ο ιός Embola δεν επιζεί για μεγάλο χρονικό διάστημα σε επιφάνειες που είναι εκτεθειμένες στον ήλιο ή έχουν στεγνώσει (3 ημέρες)
Από τον περασμένο Φεβρουάριο μια πρωτοφανής μεγέθους επιδημία του ιού Embola πλήττει τις χώρες της Δυτικής Αφρικής και συγκεκριμένα την Γουινέα τη Σιέρρα Λεόνε την Αλβερία και πρόσφατα την Νιγηρία. Η επιδημία που βρίσκεται σε εξέλιξη ξεκίνησε με το θάνατο ενός δίχρονου αγοριού, είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγράψει στην ιστορία του ιού τόσο σε αριθμό νοσούντων,όσο και αριθμό που έχουν καταλήξει από την λοίμωξη του ιού Embola. Ανάλογες επιδημίες είχαν εκδηλωθεί τι 1976-1995-2000- και 2008.
ΙΑΤΡΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΡΟΝΑΚΗΣ